"Franz Kafka. Koszmar rozumu" Ernst Pawel

AUTOR: Ernst Pawel

TYTUŁ: Franz Kafka. Koszmar rozumu

TŁUMACZENIE z języka angielskiego Irena Stąpor

WYDAWNICTWO: Marginesy, Warszawa, 2025

OKŁADKA: miękka ze skrzydełkami, stron: 504.

Z okładki:

Życie Franza Kafki obrosło wieloma mitami. Wpłynęła na to nie tylko jego sugestywna twórczość, ale także przekłamania, mające swoje źródła w najbliższym przyjacielu Kafki, Maxie Brodzie.
Ernstowi Pawlowi udało się sportretować Kafkę jako człowieka, którego losy były bardziej poruszające niż powstałe wokół nich mistyfikacje. Tworzy obraz kogoś, kto sprawnie obracał się w świecie, niezwykle cenionego pracownika, którego kompetencje i zaangażowanie nagradzano awansami i podwyżkami. A także bardzo świadomego pisarza. Autor wychodzi poza legendę Kafki – bezbronnego, znerwicowanego urzędnika. Nie pomija jego twórczości, ale skupia się na życiu, korzystając z wielu źródeł, nie tylko dzienników i listów. Pawel niczego nie osądza, rzetelnie omawia wiele trudnych spraw: stosunek Kafki do judaizmu, jego relacje z rodzicami, zwłaszcza z ojcem, burzliwy związek z Felicją Bauer czy romans z Mileną Jesenską. Oto kronika życia pisarza, a jednocześnie portret środowiska i epoki.

Bardzo pobieżnie znam twórczość Franza Kafki. Dzięki biografii, chcę się zagłębić w jego mroczną literaturę. To jest bardzo dobra książka, pełna, szczegółowa, mnóstwo odniesień do wspomnień przyjaciół, listów, innych biografii, a także literatury autora. Jeśli ktoś pasjonuje się literaturą tworzoną przez tego autora lub po prostu lubi ten gatunek literatury, to jest to obowiązkowa pozycja.

Jego życie to przede wszystkim odcień czerni i szarości, mało blasku, radości, ciągła walka. Najpierw z ojcem o względy matki, potem pojawiły się inne demony. Jeden z nich to niejednoznaczna seksualność. Kolejne to strach przed porażką, najpierw w szkole, potem, gdy pisał, bał się kobiet. Idealna kobieta to ta, z którą można pisać listy lub dyskutować na ważne tematy. Demonów było wiele.
 

Nawet wstydził się wyglądu, choć dla kobiet był atrakcyjny. Bardzo wysoki i szczupły, i te czarne hipnotyzujące oczy. Czuję wewnętrzny żal, że żył tak krótko, mógł stworzyć tyle wyjątkowych dzieł. Wyprzedził swoje pokolenie, jak kiedyś Norwid. A gdyby nie jego przyjaciel: Max Brod, który uratował jego spuściznę przed zniszczeniem, moglibyśmy nigdy nie poznać jego geniuszu. Brod (najbliższy przyjaciel) także napisał jego pierwszą biografię. Zrobił autora Procesu  sławnym na cały świat, siebie usuwając w cień. A miał się czym pochwalić, ponieważ był bardzo płodnym pisarzem, muzykiem i miał wiele talentów. Niestety była to sława pośmiertna.

Ernst Pawel bardzo postarał się przy pisaniu biografii. Myślę, że przekazał czytelnikom wiele smaczków nie znanych do tej pory czytelnikom. Czasem mam wrażenie, że aż za szczegółowo (trochę męczył mnie opis pierwszych 12 lat edukacji). Tłumaczenie i szata graficzna od tego wydawnictwa jak zwykle perfekcyjne, Okładka hipnotyzująca, on na nas patrzy tymi swoimi węglowymi oczami i prześwietla nas na wskroś.

Polecam Maa

Moja ocena 10

Dziękuję wydawnictwu Marginesy za cudowną podróż z Kafką.